Procedury i zasady przyznawania pomocy

  • Drukuj
Szczegóły
Kategoria: FAQ
Odsłony: 11420

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. (Dz. U. z 2004r. Nr 64, poz. 593 z późn. zmianami).

Pomocy udziela się w szczególności z powodu:

  • ubóstwa
  • sieroctwa
  • bezdomności
  • bezrobocia
  • niepełnosprawności
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby
  • przemocy w rodzinie
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietność
  • bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
  • braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze
  • trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy
  • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
  • alkoholizmu lub narkomanii
  • zdarzenia losowego lub sytuacji kryzysowej
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej


W systemie pomocy społecznej przez rodzinę rozumie się osoby spokrewnione i niespokrewnione,  pozostające w faktycznym związku, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące.
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom w przypadku występowania jednej z powyższych okoliczności, a których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.

  • wysokość kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej wynosi - 477 zł miesięcznie,
  • wysokość kryterium dochodowego na osobę w rodzinie wynosi - 351 zł miesięcznie.


Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszone o:

  • miesięczne obciążenia podatkiem dochodowym od osób fizycznych
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz społeczne
  • kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób


W razie wystąpienia rażących dysproporcji między wysokością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, kierownik ośrodka pomocy społecznej może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.


Tryb przyznania świadczenia z pomocy społecznej składa się z następujących etapów:

  1. Zgłoszenie wniosku o udzielenie pomocy (osobiste, pisemne lub telefoniczne) przez osobę zainteresowaną, bądź innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego do pracownika socjalnego,
  2. Sporządzenie wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego w ciągu 14 dni od daty złożenia wniosku o pomoc, w miejscu zamieszkania klienta w celu ustalenia aktualnej sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby i rodziny. Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu jest równoznaczne z rezygnacją z pomocy. Strona występująca o pomoc powinna zgromadzić dokumenty stanowiące podstawę ustalenia jej danych personalnych, stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej i materialnej,
  3. Opracowanie planu pomocy,
  4. Sporządzenie decyzji i wydanie jej osobie ubiegającej się o pomoc, Decyzje wydawane są w formie pisemnej. Od wydanej decyzji stronie służy prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
  5. Realizacja przyznanych świadczeń.


Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.
Osoby i rodziny, korzystające z pomocy społecznej, zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego przez osobę uzależnioną, a także marnotrawienie przyznanych świadczeń, oraz ich nieracjonalne wykorzystywanie może stanowić podstawę do ograniczenia lub odmowy przyznania świadczeń albo przyznanie pomocy w formie niepieniężnej.
Osoby i rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować o każdej zmianie swojej sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.
Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz zwrot nienależnie pobranych świadczeń.


Kontrakt socjalny

Kontrakt socjalny jest to pisemna umowa zawarta z osobą ubiegającą się o pomoc. Kontrakt określa uprawnienia i zobowiązania klienta. Zawarcie kontraktu socjalnego ma na celu określenie sposobu współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny, która znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, z uwzględnieniem własnych możliwości.
Kontrakt zawiera opis sytuacji życiowej osoby lub rodziny oraz opis działań koniecznych do podjęcia przez nią, a także formę, zakres i czas udzielanej przez Ośrodek pomocy.
W kontrakcie odnotowuje się również wszystkie uwagi, dotyczące realizacji kontraktu.
Okres, na jaki zawierany jest kontrakt socjalny dostosowywany jest z jednej strony do sytuacji życiowej, w jakiej znajduje się osoba zawierająca kontrakt, a z drugiej – do form wsparcia, zaproponowanych przez Ośrodek.
Odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub niedotrzymywanie jego postanowień mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.


Wymagane dokumenty

Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby i rodziny ustala się na podstawie dokumentów:

  • dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem stwierdzający tożsamość
  • zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - (z miesiąca poprzedzającego datę złożenia wniosku)
  • dowód otrzymania renty lub emerytury
  • osoba niepełnosprawna (orzeczenie komisji ds. inwalidztwa i zatrudnienia, orzeczenie Powiatowego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności lub orzeczenie Lekarza Orzecznika z ZUS)
  • zaświadczenie ze szkoły o kontynuowaniu przez dziecko nauki oraz oświadczenie, że dziecko nie otrzymuje pomocy materialnej ze szkoły,
  • decyzja urzędu pracy o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, o utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego albo potwierdzenia z urzędu pracy, że osoba ta znajduje się w rejestrze urzędu jako osoba poszukująca pracy,
  • oświadczenie o wysokości dochodu
  • oświadczenie o stanie majątkowym
  • zaświadczenia lub decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne;
  • decyzje o przyznanych świadczeniach rodzinnych (zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, zasiłek pielęgnacyjny)
  • opłaty mieszkaniowe i stałe obciążenia rodziny - do wglądu
  • Zaświadczenie lekarskie stwierdzające, iż osoba wymaga pomocy usługowej ze względu na stan zdrowia.